رعايت و انجام برخي امور ساده و بهداشتي, افزون بر سلامت و تندرستي شما به عنوان يك هنرمند قاليباف, باعث سلامت و بهداشت جامعه بافندگان فرش خواهد بود. بنابراين توصيه مي‌گردد با مطالعه و رعايت نكات مهمي كه در اين دفترچه توصيه گرديد, ضمن حفظ و تداوم سلامتي خود و ايجاد محيط كار مناسب كه ضامن بهداشت و سلامتي هميشگي شماست, مشوق و مروج آنها در ميان ساير دوستان و آشنايان خود كه به بافندگي قالي اشتغال دارند, باشيد.

الف) شرايط نور و روشنائي در محيط كارگاه:

 

نوركافي و مناسب براي اتاقي كه به منظور نصب دار قالي انتخاب مي‌كنيد در تضمين سلامت چشمان شما بسيار حائز اهميت است, براي نيل به اين منظور موارد زير توصيه مي‌گردد:

 

 

 

1-‌ اتاقي را كه براي نصب دار قالي انتخاب مي‌كنيد حتي‌الامكان داراي پنجره و نورگيرهاي متعدد باشد تا امكان استفاده هرچه بيشتر از نور طبيعي هنگام بافندگي فراهم گردد.

2- اتاقهائي كه داراي پنجره‌هاي بزرگ بر روي ديوارهاي شرقي هستند براي نصب دار قالي مناسب‌تر مي‌باشند زيرا امكان استفاده هرچه بيشتر از نور خورشيد به ويژه در ساعات اوليه روز مهيا است.

 

3- ساعات اوليه روز براي هرگونه فعاليت فكري مناسب‌تراز بقيه ساعات مي‌باشد. لذا توصيه مي‌گردد بيشترين ساعات كار بافندگي خود را حتي‌الامكان صبح و محدوده ظهر قراردهيد تا ضمن بهره‌برداري مفيد از مهارتها و خلاقيت خود, خستگي كمتري را متحمل شويد.

 

4- براي كنترل ميزان نور طبيعي و تابش يكسان آن در جلوي پنجره‌ها از يك يا چند رديف تور ساده يا پارچه‌هاي مشابه كه داراي رنگ روشن هستند استفاده نمائيد.

 

 

5- هيچگاه نحوه قرار گرفتن شما در مقابل دار قالي پشت به منابع نور طبيعي (پنجره‌هاي اصلي) نباشد تا نور لازم به روي دار قالي تابيده شود.

 

6- عليرغم توصيه‌هاي لازم براي استفاده بيشتر از نور طبيعي هنگام بافندگي, بكارگيري لامپهاي فلورسنت و معمولي در برخي اوقات الزامي است. لامپهاي معمولي و فلورسنت هيچكدام به تنهائي منبع نوري مناسبي نيستند. توصيه مي‌گردد لامپهاي مذكور بطور توام و با يكديگر نصب گردند تا نور مطلوبتري براي شما فراهم گردد.

 

7- محل نصب لامپهاي مورد استفاده بر روي سقف اتاق, بايد دقيقاً مابين دار قالي و محل نشستن شما باشد تا حداكثر استفاده از نور حاصل بعمل آيد.

 

8- حتي‌الامكان ديوارها و سقف اتاقي كه دار قالي در آن نصب مي‌گردد داراي رنگ روشن (ترجيحاً سفيد) باشد تا با انعكاس حاصل از برخورد نور خورشيد و همچنين لامپهاي نصب شده, ضمن كمك به تامين مقدار نور مورد نياز باعث پراكندگي مساوي و يكسان نور در تمام اتاق گردد.

 

9- براي داشتن ديد مطلوب و جلوگيري از خم شدن بر روي نيمكت, آخرين رج فرش بايد در حدود 30 سانتيمتر پائين‌تر از چشم شما قرار داشته باشد.

 

ب) شرايط هوا و تنفس در محيط كارگاه:

 

 

استنشاق پرزها و ذرات معلق ناشي از جابجائي و كار با كلافهاي نخ پشم براي حفظ سلامتي مضر است. رعايت موارد زير شما را در اين كار كمك مي‌كند:

 

 

1-‌ پس از پايان كار روزانه حتماً نسبت به جارو نمودن و جمع‌آوري پرزهاي پشم پراكنده و اطراف دار قالي (و احتمالاً تمام سطح كف اتاق) كه ناشي از قيچي نمودن پرزهاي اضافي هنگام بافت فرش است اقدام نمائيد.

 

2- جريان دائمي هوا و تهويه اتاق راه مناسبي براي خروج پرزهاي پشم و ذرات معلق آن در هوا مي‌باشد, لذا حتي‌الامكان نصب يك دستگاه تهويه در اتاقي كه دار قالي در آن قرار گرفته است توصيه مي‌گردد.

 

3- در صورت عدم دسترسي به دستگاه تهويه توصيه مي‌گردد همواره هنگام بافندگي مقدار كمي

از دو پنجره مقابل هم را باز نگه داريد تا عمل تهويه و خروج هوا و ذرات معلق در آن به شكل طبيعي صورت پذيرد.

 

4- سطح كف اتاقي كه دار قالي در آن نصب مي‌گردد حتماً بايد داراي كفپوش مناسب باشد,‌در صورتي كه كف اتاق فقط با شن و ماسه و يا خاك و ساير موارد مشابه مسطح گرديد و از طرفي امكان كفپوش نمودن آن با موزائيك يا سيمان ميسر نيست, حتماً تمام سطح كف اتاق را موكت يا پارچه‌اي ضخيم به رنگ روشن بپوشانيد تا ضمن جلوگيري از به هوا خاستن ذرات خاك و استنشاق آنها, عمل جمع‌آوري پرزهاي اضافي پشم در پايان كار روزانه به راحتي ميسر گردد.

 

5- هيچگاه اطاقهائي كه پائين تر از سطح زمين قراردارند براي نصب دار قالي انتخاب ننمائيد. علاوه بر مشكل تامين نور مناسب,‌تهويه و جريان دائمي هوا در اين اتاقها به سختي صورت مي‌پذيرد. به ويژه اگر منطقه‌اي كه زندگي مي‌نمائيد از لحاظ آب و هوا مرطوب باشد بطور اكيد از انتخاب اينگونه اتاقها خودداري فرمائيد, چنانچه محل سكونت شما در مناطق گرم كويري است و براي كاهش گرما ملزم به زندگي در اتاقي به شكل مذكور هستيد,‌حتماً تمهيدات لازم براي تهويه هوا و ايجاد نور كافي و مناسب را فراهم نمائيد.

 

6- در هر صورت با داشتن شرايط مناسب هوا و تنفس در محيط كار توصيه مي‌گردد در ساعات كار بافندگي فرش از ماسكهاي ساده پارچه‌اي بر روي دهان و بيني خود استفاده گردد. اين ماسكها باقيمت بسيار مناسب در داروخانه‌ها عرضه مي‌شوند.

 

ج) شرايط نيمكت و دار قالي مناسب:

 

نحوه قرار گرفتن شما در مقابل دار قالي, به ويژه فرم نشستن در
 سلامت بدن شما و كاهش خستگي ناشي از كاربافندگي
بسيار مؤثر است. لذا موارد زيربراي اين منظور توصيه مي‌گردد:

1-‌ هميشه از دارهائي كه داراي پايه و نيمكت مناسب و راحت براي نشستن هستند استفاده نمائيد تا از خستگي پاها و ستون فقرات كاسته شود.

 

2- نيمكتي كه قسمت پشت آن نسبت به كف آن زاويه دار و متناسب با گودي كمر داراي برآمدگي باشد, بيش از پيش در سلامت و جلوگيري از خستگي ناشي از كار موثر و مفيد است.

 

3- چنانچه نحوه ايستادن دار قالي نسبت به شما به صورت زاويه دار و قسمت بالاي آن متمايل به عقب باشد, باعث تسلط بيشتر به هنگام بافت مي‌شود واين امر باعث كاهش مضاعف خستگي در هنگام بافندگي مي‌گردد.

 

4- استفاده از دارهاي عمودي(ايستاده) نسبت به دارهاي افقي (زميني) داراي محاسن بسياري است كه مهمترين آن حفظ سلامتي ستون فقرات و گردن, زانوها و ... به ويژه براي بانوان خواهد بود كه تاثير آن در بلندمدت قابل توجه است.

 

5- براي آشنائي بيشتر با محاسن دارهاي قالي عمودي و بهترين نوع آنها و همچنين نحوه تهيه آن به نزديكترين مراكز و شعب سازمانها و موسسات ذي‌ربط نظير شركت سهامي فرش ايران, تعاونيهاي فرش و... مراجعه نمائيد. چنانچه به دلايل مختلف نظير نوع مواد اوليه و .. ملزم به استفاده از دارهاي افقي (زميني) هستيد, توصيه مي‌گردد در طول مدت بافندگي روزانه ساعات استراحت خود را بيشتر نمائيد و در طول سال حداق يكبار از مشاوره‌ها و معاينات پزشكان متخصص و مرتبط بهره‌مند شويد.

 

 

د) ساعات كار و استراحت در طول روز:

 

 

1- طبق قانون بين‌المللي كار, انجام 8 ساعت كار مفيد براي كليه مشاغل مطلوبترين مقدار ساعت‌كار روزانه مي‌باشد و بيش از اين مقدار براي هيچ شغلي به ويژه بافندگي توصيه‌نمي‌گردد.

 

2- عليرغم توصيه‌هاي مذكور براي استفاده از دارهاي مناسب قالي و رعايت مقدار ساعات كار روزانه استراحت كوتاه و مقطعي باعث كاهش خستگي و آمادگي بيشتر براي ادامه كار خواهد بود. لذا توصيه مي‌شود پس از حداكثر 5/1 ساعت كار مستمر و مداوم به مدت 10 الي 15 دقيقه استراحت نمائيد تا چشمها و ساير اعضاي بدن كه در كار بافندگي قالي به طور مداوم از آنها استفاده مي‌نمائيد فرصت تجديد قوا وتنوع لازم براي جلوگيري از خستگي داشته باشند.

 

3- نرمش‌هاي ساده و استفاده از حركات ساده ورزشي در هنگام استراحت و فواصل بافت, باعث نشاط بيشتر گرديده و سلامتي شما را افزايش مي‌دهد.

 

هـ) توصيه‌هاي ايمني در محيط كارگاه:

 

1-‌ ابزار بافندگي را از دسترس كودكان دور نگه‌داشته تا ضمن جلوگيري از حادثه, از معيوب شدن آنها جلوگيري شود. در ضمن اگر در استفاده از ابزار آنها را در يك جعبه چوبي روباز قرارداده شود, سهولت كار بيشتر خواهدشد.

 

 

2- نردبان و نيمكت در دستگاههاي خاص, بايد محكم و قابل اطمينان باشد تا باعث افتادن بافنده از روي آن نگردد.

3- از گذاشتن بخاري و يا چراغ خوراك پزي در نزديك دستگاه قاليبافي پرهيز نماييد. چون بارها ديده شده كه اين عمل باعث آتش گرفتن دستگاه و صدمه ديدن بافنده شده است.

 

در خاتمه توصيه مي‌شود در طي هر سال حداقل يكبار به متخصصين چشم‌پزشك, متخصصين مفاصل و استخوان و ساير پزشكان عمومي مراجعه نمائيد. اين كار حتي در صورت صحت و سلامت كامل نه تنها براي شما بلكه براي كليه مشاغل مشابه توصيه مي‌گردد

 

*سلامتي شما به اندازه دستاوردهاي شما براي ما اهميت دارد.*


فصل 2ـ عيوبي كه ممكن است در حين بافت فرش پيش بيايد و راههاي پيشگيري


‌ غلط بافي, خلوت‌بافي: در بعضي از موارد بافندگان دقت كافي و لازم را در نقشه خواني و ريشه‌زني را ندارند و ريشه‌ها را اشتباه مي‌زنند و حتي براي سهولت كار در بعضي از موارد سايه‌ها و بندها را حذف مي‌نمايند كه نهايتاً باعث مي‌شود گلها نامتقارن و كوچك و بزرگ بشوند و خلوتي در قسمتهايي از فرش ايجادگردد. علت بوجود  آمدن اين عيب مي تواند استفاده از بافندگان غيراستاد و حتي كودكان در بافت فرش باشد.

لازم است درصورت مشاهده اين عيب موارد را به صورت جدي تذكر داده و راهنمائيهاي لازم ارائه گردد.

كجي, سره: بيرون‌زدگي يا تو رفتگي در قسمتي از فرش را مي‌گويند و يكي از عيوبي است كه در تعدادي از فرشهاي توليدي شركت مشاهده مي‌گردد بروز اين عيب ناشي از :

1-‌ معيوب بودن دستگاه قاليبافي لازم است قبل از نصب چله از دستگاه قاليبافي بازديد و پس از اطمينان از سالم بودن دستگاه اقدام به چله دواني و نصب چله شود.

2- عدم دقت در حين بافت بخصوص در هنگام بافت كناره پيچ كه به طرف داخل چله يا بيرون از فرش كشيده مي‌شود، باعث كجي فرش مي‌گردد. لازم است در انجام اين كار دقت لازم مبذول گردد.

3- عدم دقت لازم در چله كشي و نصب چله به صورتي كه دو طرف چله در كنار فرش شل‌تر و وسط چله سفت‌تر باشد باعث ايجاد كجي مي‌گردد لازم است به چله‌كشان تذكر داده شود تا چله‌ها به صورت يكنواخت در سردار و زير دار پخش گردد.

4- ناصاف بودن محلي كه دستگاه قاليبافي قراردارد نيز احتمال ايجاد كجي را

 در فرش افزايش مي‌دهد. قبل از نصب چله به دستگاه از هموار و صاف بودن محل نصب دستگاه اطمينان حاصل گردد.

5- تراز نبودن دم كار و ناصاف بودن ابتداي بافت باعث ايجاد كجي در حاشيه پايين و در صورت عدم اصلاح درحين بافت اين كجي تا حاشيه بالا نيز ادامه پيدا مي‌كند و نهايتاً باعث ايجاد كجي در حاشيه پايين و بالاي فرش مي‌گردد. لازم است پس از نصب چله به دستگاه و قبل از شروع بافت كنترل گردد تا ابتداي چله تراز و صاف باشد.

6- عدم هماهنگي در شانه زدن در طول فرش باعث ايجاد كجي و سره در حاشيه پايين و بالاي فرش مي‌شود اگر دو بافنده در دو قسمت مجزاي فرش كاركنند و يكي شانه كمتري بزند و ديگري شانه بيشتري بزند باعث بالازدگي و پايين زدگي فرش در يك قسمت مي‌گردد لازم است تمام قسمتهاي فرش به ميزان يكنواخت شانه بخورد و حتي‌الامكان فرش به صورت يكدست باشد.

كجي و سره كه در تعدادي از فرشها مشاهده مي‌گردد در خيلي از موارد غيرقابل اصلاح مي‌باشد و حتي در مواردي نيز كه براي رفع عيب فرشهاي كج و سره دار به كارگاههاي سرراستي منتقل و عمليات ميخ‌كوبي انجام مي‌گيرد ولي اكثراً پس از شور و يا به مرور زمان به حالت اول برمي‌گردد لذا بهترين راه جلوگيري از بروز اين عيب، در حين بافت مي‌باشد.


دراز و باريك شدن فرش و عدم تناسب در اندازه

يكي از عيوبي مي‌باشد كه به علل زير در بعضي از فرشها بوجود مي‌آيد:

1-‌‌استفاده از مواد اوليه غير استاندارد در بافت باعث بالاتر شدن فرش مي‌‌گردد. مثلاً اگر براي بافت فرش 35 رجي از پود ضخيم 18 لا و پود نازك 5 لا و چله 15 لا و خامه رنگين متريك 5 استفاده گردد هرمقدار هم كه بافنده فرش را شانه بزند قطعاً فرش بلند مي‌شود. لازم است دقت داشته باشيد كه مواد اوليه متناسب با رجشمار فرش باشد.

2- شانه نزدن بافنده به مقدار نياز باعث مي‌گردد فرش بلند شود. لازم است به طور مرتب رجشمار فرش در حال بافت را كنترل نماييد.

3- نصب چله به صورت نامنظم و شل بودن نخ چله‌هاي فرش باعث مي‌شود كه فرش در حين بافت بلند شود. بايد بطور منظم و مرتب چله‌ها را كنترل نماييد و در هرمرحله از سفت بودن چله‌ها و تناسب لازم اطمينان حاصل نماييد.

4- كم گرفتن عرض فرش در چله دواني و نصب چله نيز يكي از عواملي است كه مي‌تواند در دراز و باريك شدن فرش موثر باشد. لازم است عرض چله حتي چندسانتيمتر بيشتر از استاندارد در نظر گرفته شود. مثلاً اگر قرار است فرش در اندازه 3 × 2 به دستگاه نصب شود لازم است عرض فرش در هنگام چله دواني و نصب چله 05/3 × 05/2 در نظر گرفته شود تا پس از مراحل بافت و تكميل در حد استاندارد مورد نظر باشد زيرا فرش پس از تمام شدن و جدا كردن فرش از دستگاه و انجام مراحل تكميلي چند سانتيمتر از طول و عرض كم مي‌شود.

دو رنگي: شامل دو رنگي در متن و حاشيه فرش و يا رگه دار بودن قسمتهاي مختلف فرش مي‌باشد. معمولاً پس از اتمام فرش در صورت وجود دو رنگي اقدام به ترميم آن مي‌گردد كه احتمال دارد در ظاهر مشخص نگردد ولي به مرور زمان و يا پس از شور دو رنگي مشخص گردد. عدم تهيه خامه موردنياز در شروع كار و عدم دقت در خريداري كلافهاي يك رنگ عمده‌ترين دليل اين عيب مي‌باشد.

راههاي جلوگيري از ايجاد دو رنگي و رگه در فرش

ـ‌‌ بايد پس از اطمينان ازعدم دو رنگي در كلافها مواد را از شعب شركت تحويل بگيريد و در صورت مشاهد دو رنگي در كلافها آنها را به شعبه مربوطه ارجاع نمايد. اگر اين مورد رعايت نگرديده باشد و بعلت عدم دقت انبارداران خامه دو رنگ تحويل شده باشد از بافت خودداري‌نماييد و موارد را به بازرسين فني شعب شركت اطلاع دهيد.

كوبيدگي يا بالازدگي در قسمتي از فرش

‌در بعضي از موارد قسمتي از فرش نسبت به ساير قسمتها كوبيده مي‌شود و يا بالعكس بلندمي‌شود كه نهايتاً باعث نامتقارن شدن گلها و به هم ريختگي نقشه در همان قسمت فرش مي‌گردد. بروز اين عيب به علل زير ايجاد مي‌گردد ضمناً اين عيب قابل اصلاح نمي‌باشد:

1-‌ ممكن است بافنده در حين بافت متوجه شود كه فرش بلند و يا كوتاه شده لذا اقدام به استفاده از پود نازكتر و يا كلفتر و يا شانه‌زدن بيشتر و يا كمتر از آن قسمت به بعد مي‌نمايد كه نهايتاً باعث كوبيدگي و يا بالازدگي و به هم ريختگي نقشه مي‌گردد براي رفع و جلوگيري از ايجاد اين عيب لازم است پس از نصب چله بازرس فني هر 10 يا 20 سانتيمتر را روي چله و نقشه علامت‌گذار (نشان‌گذاري) نمايد و به بافنده نيز تفهيم گردد.

2- ممكن است بر اثر اشتباه و بي‌دقتي بافنده و يا تحويل اشتباه و غيراستاندارد توسط انباردار در قسمتي از فرش از پود نازكتر و يا كلفتر استفاده گردد كه نهايتاً باعث كوبيدگي و يا بالازدگي فرش مي‌شود. در صورت نظارت و بازرسي دقيق و به موقع و دقت كافي و لازم بافنده و انبارداران امكان جلوگيري از بروز اين عيب وجود دارد لازم است بازرسين فني حتي در مواردي كه متوجه ميشوند 10 تا 20 سانتيمتر فرش كوبيدگي و يا بالازدگي دارد اگر در ابتداي فرش مي‌باشد مجدداً شروع به بافت بشود و اگر در ميان فرش مي‌باشد ريشه كشيده شود و مجدداً اقدام به بافت بشود تا اين نقيصه رفع گردد.

رنگ آميزي نامناسب

در مواردي فرش از بافت و حتي طرح خوبي برخوردار بوده ولي رنگ‌آميزي آن مطلوب نيست.

علت اين امر در اكثر موارد, تغيير سليقه‌اي رنگ نقشه فرش توسط بافنده است. توصيه مي‌گردد به هيچ وجه رنگ وخامه‌هاي تحويل گرفته را شخصاً و بدون اطلاع بازرسين فني تغيير ندهيد.

پارگي فرش در حين بافت – پارگي چله

در مواردي قسمتي از فرش در حين بافت پاره مي‌شود كه معمولاً بعد از اتمام فرش اقدام به ترميم و رفوكاري آن قسمت مي‌شود ولي با اين حال در خيلي از موارد قسمت رفو شده مشخص مي باشد. پارگي فرش در حين بافت به علل زير بستگي دارد:

1-‌ سفت بودن قسمتي از چله نصب شده به خصوص در كناره فرش كه باعث فشار زياد مي‌گردد و احتمال پارگي در كنار فرش وجود دارد. لازم است در حين بافت به صورت مرتب ميزان فشاري كه روي قسمتهاي مختلف چله مي‌باشد كنترل نماييد و هر قسمت كه سفت‌تر مي‌باشد با كشيدن به جلو و عقب آن قسمت از چله توسط دست, مقدار فشار و شل يا سفت بودن چله‌ها كنترل و يكنواخت گردد.

2- در مناطقي كه براي پايين آوردن چله جهت ادامه بافت، فرش دوخت مي‌خورد لازم است حداكثر دقت بعمل آيد و فاصله‌هاي‌سوزن‌دوخت كوتاه ‌بوده و نخهاي‌ دوخت نيز زياد ضخيم نباشد و حتماً از نوار چرمي استفاده گرديده تا جاي دوخت در سفت كردن چله‌ها پاره نشود.

3- فرشهايي كه زياد به دستگاه مانده‌اند بيشتر از نظر پارگي, چله و فرش بافته شده در معرض آسيب هستند و اغلب هم آن فرشها مشكل دار مي‌باشند. لازم است در جابجائي دستگاه و پيچيدن چله و دوخت اينگونه فرشها حداكثر دقت بعمل آيد.

4- عدم مقاومت نخ چله بعلت پوسيدگي,كم تاب بودن چله, باريك شدن نخ چله بعلت معيوب و ناصاف بودن چوب هاف كه پايين و بالا مي‌رود براي دهنه پود نازك و ضخيم، همه اين موارد باعث كم شدن مقاومت نخ چله‌ها و نهايتاً پارگي چله مي‌گردد كه بافنده مجبور به گرده زدن چله شده و نهايتاً چله‌هاي گره خورده يا از روي فرش و يا از پشت فرش مشخص مي باشند و حتي در بعضي از موارد با كمي فشار بر روي چله و فرش بافته شده احتمال پارگي فرش وجود دارد. لازم است در مورد فرشهايي كه روي دستگاه مانده‌اند و چله‌ها بر اثر پوسيدگي و به مرور زمان مقاومت لازم را ندارند از ادامه بافت جلوگيري بعمل آيد و موارد لازم به اطلاع بازرسين فني شعب برسد.

5- يكي ديگر از عوامل پارگي چله‌ها استفاده از ابزار كار معيوب مانند شانه مي‌باشد اگر شيارهاي شانه ناصاف باشد به مرور باعث نازك شدن و به تدريج پارگي چله‌ها مي‌شود. لازم است ابزار كار همواره بازديد و در صورت معيوب بودن با هماهنگي بازرسين فني شعب شركت تعويض گردد.

سرنخ

در بسياري از مواقع بافنده به هنگام بافت و پودكشي شامل پود نازك و ضخيم با كسري پود مواجه مي‌شود لذا سر پود را بين پرزهاي پشم رها مي‌نمايد. پس از روگيري فرش سر اين پودها مشخص مي‌گردد كه اصطلاحاً سرنخ مي‌گويند معمولاً پس از روگيري اقدام به چيدن سرنخ‌ها بوسيله قيچي مي‌شود ولي اگر دقت لازم بعمل نيايد اين عمل باعث چاله شدن آن قسمت‌هايي مي‌شود كه سرنخ وجود داشته است. لذا توصيه مي‌شود در طول مدت بافت از رها كردن سرپودهاي‌اضافي, به نحوي‌كه از لابه‌لاي پرزها ديده شود جداً خودداري نماييد.


2- علت ديگر ايجاد سرنخ, وجود گره بين چله‌ها مي‌باشد. وقتي چله‌ها در حين بافت پاره مي‌گردد بافنده نخ‌ها را گره مي‌زند و گره را يا روي پرزهاي پشم مي‌اندازد (روي فرش) يا پشت فرش. اگر روي فرش بيندازد پس از روگيري گره مشخص مي‌گردد. لازم است حداكثر تلاش را در جهت جلوگيري از پاره شدن چله‌ها بنماييد و در صورت پارگي از گره‌هاي خيلي ظريف استفاده گردد.

جفتي بافي

بعضي از بافندگان براي سرعت در بافت و راحتي اقدام به تقلب در بافت مي‌كنند و بجاي گرفتن دو تار چله در هر گره، چهار تار چله ( دوتا از زير و دوتا از رو) را مي‌گيرند كه نهايتاً باعث توخالي شدن فرش و بهم ريختگي نقشه مي‌شود و از كيفيت فرش توليدي به شدت كاسته مي‌شود. لذا جداً از كاربرد چنين گره‌هايي پرهيز نماييد.

ناصافي سطح فرش

پس از بافت هر رج معمولاً به وسيله‌قيچي پرزهاي اضافي بريده و جدا مي‌شود. اگر ريشه‌ها و پرزها در حين بافت يكنواخت و هم سطح نباشد باعث ناصاف شدن روي فرش مي‌گردد. در بعضي از مواقع پرزها آنقدر ناصاف و از ته گرفته شده كه در كارگاههاي روگيري نيز امكان هم سطح كردن آنها وجود ندارد. لذا دقت نماييد پرزها در يك سطح بريده شود.

ناصاف بودن پشت فرش

عدم دقت در پود كشي باعث مي‌گردد پودها از پشت فرش مشخص گردد اين موضوع علاوه بر ناصافي پشت فرش با توجه به رنگي بودن پود نازك باعث زشتي پشت فرش مي‌گردد. لازم است در پودكشي فرش دقت و مهارت لازم به كار گرفته شود.

دودست بودن

در بعضي از مواقع استفاده از چند بافنده كه مهارتشان در بافت متفاوت مي‌باشد و از طرف ديگر از نظر نيرو و قوت دست نيز با يكديگر تفاوت دارند باعث ايجاد معايبي در فرش مي‌شود. از جمله دو دستي كه در اين حالت سطح فرش يكنواخت نبوده و قسمتهاي مختلف فرش از كيفيتهاي مختلفي برخوردار مي‌باشد. لازم است از بافت فرش توسط چند نفر كه بافتشان با همديگرمتفاوت است جلوگيري بعمل آورند./